Co łączy wszystkie diety? Cechy wspólne zdrowego odżywiania
W obecnych czasach znajdziemy odrębną dietę niemal na każdą chorobę. Dodatkowo biorąc pod uwagę cele sylwetkowe, obecna pula rozwiązań dietetycznych jest wręcz zatrważająca.
Jednakże co łączy wszystkie diety? Czy jest wspólny mianownik, który określa, czy dieta jest zdrowa? Dzisiaj przeanalizujemy popularne systemy żywieniowe i sprawdzimy, jak są ze sobą powiązane.
Co łączy wszystkie diety? Mało cukru!
Niemal wszystkie diety zgadzają się co do tego, ile cukru powinniśmy włączać do odżywiania – jak najmniej.
Badania naukowe bezdyskusyjnie wykazały, że nadmiar białej śmierci wiąże się z wieloma skutkami ubocznymi, od chorób serca po stłuszczenie wątroby.
W dodatku cukier nie wiąże się z żadnymi składnikami odżywczymi, przez co jest powszechnie nazywamy „pustymi” kaloriami.
Dlatego też nie jest pożądanym elementem w naszej diecie i żadne popularne systemy żywieniowe nie zalecają spożycia tej substancji.
Ograniczenie kwasów tłuszczowych omega 6
Rafinowane oleje roślinne rozpoczęły swoją karierę na początku XX wieku. Od tego momentu ukazało się mnóstwo publikacji na temat prozapalnych właściwości kwasów tłuszczowych omega 6.
Wykazano, że nadmiar powoduje utlenianie cholesterolu LDL, a także dysfunkcję nabłonka – są to w zasadzie dwa kluczowe czynniki odpowiadające za choroby serca.
Wiele diet nie zaleca olejów roślinnych bogatych w omega 6. Zamiast oleju sojowego czy z pestek winogron – lepszą alternatywą jest oliwa z oliwek.
Eliminacja przetworzonych węglowodanów
Rafinowane zboża, pozbawione w dużej części błonnika, to kolejny niepożądany element w większości diet. Eksperci zgadzają się co do tego, że przetworzone węglowodany niosą ze sobą więcej złego niż dobrego.
Najpowszechniejszym przykładem jest mąka pszenna, która coraz częściej jest konsumowana w zachodnich krajach. Rozdrobnienie ziarna, usunięcie otrąb, a także bielma – to czynniki, które pozostawiają za sobą tylko kolejne „puste” kalorie.
Z tego względu przetworzone węglowodany powodują gwałtowne skoki cukru we krwi, a także nie zmniejszają apetytu. To z kolei przyczynia się do nadmiernej podaży kalorii, a stąd już krótka droga do otyłości i chorób przewlekłych. Badania naukowe potwierdzają owe założenia, nie pozostawiając na rafinowanych zbożach suchej nitki.
Wiele diet nie zaleca olejów roślinnych bogatych w omega 6. Zamiast oleju sojowego czy z pestek winogron – lepszą alternatywą jest oliwa z oliwek.
Choć niektóre popularne diety takie jak LCHF czy paleo całkowicie ograniczają węglowodany pochodzące ze zbóż, większość zaleca przynajmniej spożycie produktów z pełnego ziarna.
Warzywa to przyjaciele…
Choć wiele diet eliminuje produkty zwierzęce, bądź zboża – warzywa zawsze są zostawione w spokoju.
Wszak od dawna wiadomo, że spożycie warzyw wiąże się z licznymi korzyściami zdrowotnymi ze względu na bogactwo przeciwutleniaczy oraz błonnika.
Coraz częściej – nawet diety niskowęglowodanowe – podkreślają również spożycie owoców jako cenny dodatek do diety.
Niemniej warzywa są elementem wspólnym każdej skutecznej, prozdrowotnej diety.
… a tłuszcze trans są wrogami
Te szkodliwe substancje pochodzą od uwodornionych olejów roślinnych, które zawierają się w słodkich wypiekach oraz przetworzonych produktach.
Badania jednoznacznie wykazują, że tłuszcze trans wiążą się z chorobami serca oraz stanami zapalnymi. Liczne zalecenia potwierdzają: im mniej tym lepiej.
Co ciekawe, w czerwcu zeszłego roku wszedł w życie federalny zakaz tłuszczy trans w USA. Choć dystrybucja ma się zakończyć najpóźniej w 2021 roku, jest to ogromny krok naprzód.
Tłuszcze trans są bez wątpienia szkodliwymi substancjami, a więc awersja jest elementem, który łączy wszystkie diety. Zupełnie inaczej sprawa wygląda z tłuszczami, które korzystnie wpływają na nasze zdrowie – na przykład omega 3.
Co łączy wszystkie diety? Podsumowanie
Diety są w dzisiejszych czasach niesamowicie różnorodne, choć mają one kilka podobieństw.
Ograniczenie cukru i tłuszczów trans, zwiększone spożycie warzyw, czy eliminacja olejów o wysokiej zawartości omega 6 – to cechy wspólne zdrowego odżywiania.
Źródła: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17921361 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15723702 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20086073 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17556686 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23594708 http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0057873 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23786819 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24008907 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14739118 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11756069 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28752873 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15735094 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25073782 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22684631 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23885994