Opryszczka wargowa. Jak zapobiegać? Jak leczyć?

W tym artykule przedstawię najważniejsze aspekty walki z opryszczką wargową. Opisane zostaną przyczyny powstawania, a także domowe sposoby jej leczenia, jak i zapobiegania.

Opryszczka wargowa

Opryszczka wargowa potocznie nazywana “febrą” czy “zimnem” wywoływana jest przez wirus opryszczki Herpes simplex typ 1 (HSV1).

Jak donoszą badania, nawet 90% populacji może być nosicielem wirusa opryszczki, a u ok 20% osób pojawiają się objawy, i to kilka razy w roku. Dotyka głównie skóry oraz błony śluzowej ust i nosa (miejsc wilgotnych).

Zarazić można się przez kontakt z osobą, która jest nosicielem. Zwykle następuje to w wyniku pocałunków, picia z tej samej szklanki, korzystania z tych samych sztućców, czy używania tej samej pomadki co osoba zakażona.

Jeśli zostaliśmy zarażeni wirusem opryszczki, to nie znaczy, że muszą pojawiać się u nas objawy. Do tego dochodzi dopiero w konkretnych sytuacjach.

Przyczyny

Pierwszy i główny czynnik, który powinien przychodzić do głowy na myśl o opryszczce, to STRES! Czy nie zdarza Wam się, że opryszczka pojawia się akurat przed ważnym wydarzeniem? Imprezą? Randką? Rozmową o pracę? Otóż to!
Śmiało można powiedzieć, że stres to główny wyzwalacz niemal każdej choroby. Szczególnie długotrwale występujący stres psychiczny (czekanie na ważny egzamin) czy fizyczny (częste i długotrwałe treningi), wiąże się z wydzielaniem zwiększonej ilości hormonu jakim jest kortyzol. Ten z kolei jako, że produkowany jest w momencie rzekomego zagrożenia życia, powoduje zmniejszoną pracę układu odpornościowego i “bach” – mamy opryszczkę!

Jak wspomniałam w powyższym akapicie – hormony mogą mieć wpływ na pojawienie się opryszczki. Nie tylko kortyzol, ale ogólne zmiany w gospodarce hormonalnej (szczególnie kobiecej), można uznać za jedną z przyczyn. W związku z tym nie dziwić będzie fakt, że opryszczka wargowa często pojawia się podczas menstruacji czy u kobiet w ciąży, które szczególnie muszą wówczas uważać.

Niedobór składników odżywczych także będzie miał wpływ na powstawanie opryszczki wargowej.
Brak witaminy D3 (szczególnie w okresie zimowym), czy zbyt mała ilość witamin z grupy B w naszym menu może przyczynić się pojawianiu tych bolesnych wyprysków na ustach.

Wystawianie się na mróz lub przesadne ciepło także uważa się za wyzwalacz opryszczki wargowej.
Unikaj wizyt w solarium czy w saunie, jak i morsowania jeśli akurat masz opryszczkę. Powyższe wskazówki jednak mogą okazać się zbawienne dla układu odpornościowego i tym samym dla objawów ataku wirusa HSV1, gdy stosowane są w odpowiedni sposób.

Opryszczka wargowa – zapobieganie

Unikanie sytuacji stresowych! Postaraj się by stres krótkotrwały nie przerodził się w długotrwały. Zainteresuj się technikami radzenia sobie ze stresem. Przede wszystkim skup się na sobie, swoich potrzebach i przeznacz chociaż godzinkę dziennie na czynności, które lubisz 😉
Zadbaj o właściwą dla Ciebie ilość i jakość (higienę) snu!
Odpowiednia dieta pozwalająca utrzymać układ odpornościowy w ryzach będzie kluczem do sukcesu.
Dużo można by w tym temacie napisać, ale wspomnę o najważniejszych kwestiach:
– zadbaj o jelita dostarczając im produkty bogate w dobre bakterie (probiotyki – o tym wkrótce na blogu) lub produkty, które wpłyną na wzrost dobrych bakterii (prebiotyki, kiszonki),
– spożywaj produkty bogate w przeciwutleniacze (przede wszystkim kolorowe warzywa i owoce, ale też zieloną, czy białą herbatę, miód, kakao, kurkuma),
– włącz do menu więcej produktów bogatych w witaminę C (rokitnik, dzika róża, czarna porzeczka, natka pietruszki, owoce cytrusowe),
– nie bój się tłuszczy, które sprawiają, że lepiej wchłaniane są w naszym organizmie witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, a szczególną uwagę zwróć na kwasy tłuszczowe omega-3 działające przeciwzapalnie,
– unikaj cukru, kwasów tłuszczowych trans i przetworzonej żywności.
Suplementuj się jeśli masz braki.
– tu warto zwrócić uwagę na wspomnianą wcześniej witaminę D3. Zbadaj jej poziom we krwi i poproś dietetyka by dobrał Ci odpowiednią dawkę suplementu witaminy D3, jak i K2, a przy dużych dawkach także i witaminy A,
– również witaminy z grupy B (szczególnie B1 i B2) zwykle wymagają suplementacji w tej sytuacji,
– kwasy tłuszczowe omega-3 raczej ciężko dostarczyć w odpowiedniej dawce wraz z dietą, dlatego korzystne może być suplementowanie,
– witaminę C również można dodatkowo włączyć do suplementacji,
– zwykle należy uzupełniać też niedobory selenu i cynku,
– adaptogeny mają silne, korzystne działanie na układ odpornościowy (np. ashwagandha, astragallus, reishi, cordyceps).

Jak donoszą badania, nawet 90% populacji może być nosicielem wirusa opryszczki.

Leczenie

Leczenie doraźne stosować można już gdy odczuwamy pieczenie, swędzenie, a przede wszystkim w fazie, w której pojawiają się pęcherzyki wypełnione płynem.

Co może pomóc?
– aloes – świetnie sprawdza się przy różnego typu zaczerwienieniach, wysypkach, także przy opryszczce wargowej, którą najlepiej dotknąć miąższem z przełamanego liścia,
– melisa – ma działanie nie tylko uspakajające ale i przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe, dlatego zastosuj okłady z melisy lub posmaruj zmienione miejsca olejkiem melisowym (możesz użyć także okładów z wacika nasączonego rumiankiem, miętą czy szałwią)
– czosnek i cebula – krótkie okłady z tych warzyw mogą zadziałać zbawiennie
– miód – także znany jest dobrze z właściwości bekteriobójczych i wirusobójczych,
– krem i tabletki przeciwwirusowe – tę kwestię radzę jednak konsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Z mojego doświadczenia wynika, że świetnie w pierwszych kilku dniach sprawdzają się plastry na usta, które skracają czas utrzymywania się zmian ropnych z nawet 10 do 3 dni, do tego ukrywają szpecące rany.
Natomiast w momencie gdy utworzy się strup warto natłuszczać go maścią z witaminą A czy nierafinowanym olejem kokosowym, który ma również właściwości przeciwzapalne.

Proste wskazówki

Wskazówki dla osoby, która poczuje pierwsze objawy opryszczki wargowej, aż do momentu pojawienia się strupka:

nie całuj się z nikim
dokładnie myj ręce
nie dotykaj pęcherzyków
unikaj kontaktu dłoni z oczami
ostrożnie wykonuj demakijaż (omijaj okolice opryszczki – nią zajmuj się osobno)
używaj do twarzy tylko swojego ręcznika i nie dziel się nim z nikim
używaj tylko swojej, dokładnie umytej szklanki, tak samo butelki oraz sztućców i innych naczyń
nie dziel z nikim pomadki do ust

nie korzystaj z solarium

Źródła:
-Arvin A, et al., Human Herpesviruses: Biology, Therapy, and Immunoprophylaxis. Cambridge: Cambridge University Press; 2007.; Chapter 36 Persistence in the population: epidemiology, Transmission; Anna Wald and Lawrence Corey.
-"Choroby skóry" pod redakcją Stefanii Jabłońskiej i Tadeusza Chorzelskiego
-www.compeed.pl
-www.poradnikzdrowie.pl